Buloak, estereotipoak eta aurreiritziak ezabatzeko premiazko eskuliburua 

Egiaz arrazista ez bazara, nabaritu dadilai 

Nafarroako biztanle gehienek ez dute beren burua arrazistatzat, baina... 

Diskriminazioa dakarten aurreiritzi eta iruzkin sail handi bat dago ia egunero zabaltzen eta errepikatzen duguna. 

Horregatik, egiaz arrazista ez bazara, nabaritu dadila.

Aitzakiak utzi eta denok inplikatu behar dugu auzoak, herriak eta hiriak bizitzeko atseginagoak izan daitezen, aurreiritzi gutxiagokoak, gizabide handiagokoak, ez hain arrazistak eta desberdintasun txikiagokoak. 

Horregatik, gida hau aurkezten dizuegu ideia eta argumentu antiarrazistekin, buelta eman diezaiegun egunero entzuten ditugun gezur eta iruzkin xenofoboei.

Arrazakeriak bizikidetza puskatzen du, eta denok jartzen gaitu gorrotozko ikuspegi batetik begira. 

Egin dezagun diskriminaziorik ez duen Nafarroa bat!

NI EZ NAIZ ARRAZISTA, BAINA...




HEMENGOA NAIZ  
Arrazaren diskriminazioa ez dute bakarrik urrunetik etortzen direnak pairatzen, jaiotzez nafar direnek ere pairatzen baitute. Nafar askok maiz jasaten dituzte jatorriaren gaineko galdemoduak ("nongoa zara?", "Hagitz ongi solasten zara euskaraz" eta "zure familia nongoa da?"). Zalantzan jartzen dute haien "nafartasuna" eta nortasuna kolokan jartzen zaie, "hemengoa" izateko era bakar (arrazista eta esklusibo)a balego bezala. Topikoak dira esklusioa eta diskriminazioa elikatzen dutenak.




Nafarroan 2022. urtean jaiotako hiru haur txikitik batek ama atzerrikoa izan zuen (%27,1). Nafarroako herritarren %11 beste herrialde batean jaio zen. Beraz, nafarrak gara berdin-berdin hemen bizi garen pertsonak, txapela izan edo beloa izan, euskaraz mintzatu edo mandinga edo wolofa mintzatu, larruazal kolore argiagoa izan edo ilunagoa izan. 




IJITO-HERRIAK MENDEAK DARAMATZA DISKRIMINAZIOA SUFRITZEN BERE HERRIALDEAN BERTAN 
Ijitoak Europako gutxiengo handiena dira. Ijitoen etniakoak diren europar jatorriko 12 milioi herritarrek baino gehiagok egunero jasaten dute bortizkeria, hala nola iruzkin eta ateraldi arrazistak (ijito izaera ñabardura negatiboekin lotzen dutenak) eta ordezkaritza falta instituzioetan. Nafarroan ijito herriaren aurreneko erreferentzia 1435. urteko apirilaren 27koa da, Blanka I. Nafarroako erreginak ijito segizio bat jaso zuenekoa Oliteko errege jauregian. Handik ehun urtera, jazartzeko eta zigortzeko legeak atera zituzten ijito jendearen aurka.
 


Denok dugu eskubidea egokien iruditzen zaigun tokian bizitzeko eta bizitzeko segurua den toki bat bilatzeko. Hala dakar Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalak 13. eta 14. artikuluetan.

Denok dugu eskubidea libreki zirkulatzeko eta estatuko lurraldean bizilekua aukeratzeko, denok dugu eskubidea zeinahi herrialdetatik ateratzeko (baita norberarenetik ere) eta norberaren herrialdera itzultzeko. Eta jazarriak garen kasuan, denok dugu eskubidea babesa bilatzeko eta hartaz gozatzeko edozein herrialdetan. 
 


 
Nafarroako ekonomia %4 handitu da joan deneko hamar urtean migratzaileek egindako ekarpenari esker. Migratzaileak etortzeak bere alde ona du aberastasun kulturala eta aniztasuna ekartzen dizkiotelako gizarteari; baina gainera ikusia dago migratzaileek ekonomia eta ongizate komuna aitzinarazten dituztena. 

 

 


Ez zaitzala inork engaina esaten badizute migratzaileek "pagatxoak" izaten dituztela edo zerga hobarietatik bizi direla. Nafarroako Gobernuak migratzaileentzako zerbitzu publikoetan inbertitzen duen euro bakoitzeko Nafarroako Foru Erkidegoaren ekonomia bi euro gehi 1 aberasten da.  

 



 OSASUN ZERBITZUA ESKUBIDE BAT DA 
Osasun zerbitzua jasotzea eskubide publiko eta unibertsal bat da, eta, beraz, jatorria gorabehera, pertsona orok du Nafarroan arta hori jasotzeko eskubidea. 
Horretaz gainera, atzerriko naziotasuna duen nafar biztanleria populazio osoaren %10,8 da, eta Osasunbideak Nafarroako Aurrekontuetan sorrarazten dituen gastu guztien %5,1 bakarrik hartzen dute, hau da, populazioan daukaten zati proportzionalaren oso azpitik. Gainera, gure osasunaren eta ongizatearen alde lanean ari diren profesionalak herrialde askotatik etorritakoak dira.


"Atzerritarrak matxistak dira haien kultura halakoa delako" edo antzeko esaldiak entzuten dituzunean, egin gogoeta honen gainean: emakumeen aurkako indarkeria mundu osoan gertatzen da, eta talde sozial, adin eta testuinguru guztiei erasaten die.

2003tik 2019ra, Espainian 1.033 emakume hil zituzten beren bikotekideek edo bikotekide ohiek. Emakume horietatik %90 espainiarrek hil zituzten eta %10 atzerritarrek. 18-74 urteko emakume europarren heren batek abusu sexistaren bat pairatu du bere bizitzan edo pairatzen du. Osasunaren Mundu Erakundeak dakarrenez, indarkeria matxista da 15-44 urteko emakumeen heriotzen kausa printzipaletako bat, minbiziarekin, zirkulazio istripuekin eta gerrekin batera. 
 


MIGRATZAILEEK EKONOMIA ETA ONGIZATEA INDARTZEN DITUZTE 

Ez da egia atzerritarrengatik lanpostu gutxiago dagoela. Nafarroako biztanleria aktiboaren hazkuntzaren %41 joan deneko hamar urteetan atzerriko naziotasuna duten pertsonei esker gertatu da. Gainera, enplegua sortzen dute: Langile Autonomoen Elkartearen datuen arabera, atzerriko kolektibo autonomoaren ekintzailetza Espainiako gainerako langile autonomoena baino ia bost aldiz gehiago handitu zen. Janari denda eta bazar txikiak irekitzen dituzte, eta bizirik eusten diote auzo askotako tokiko merkataritzari. 

 

Jaitsi liburuxka


Deskargatu kartelak eta zintzilikatu zure gelan, lanean, tabernan, udaletxean...

Diskriminazioaren salaketa

Motibo arrazistengatik eta/edo xenofoboengatik diskriminazioa pairatzen baduzu, pairatu baduzu edo pairatzen ari den norbait ezagutzen baduzu, jarri harremanetan Nafarroako Arrazakeria eta xenofobiaren aurkako zerbitzuarekin.

Arretarako ordutegiak: 08:30 - 17:30 
Aurrez aurreko arreta, arreta telefonikoa eta telematikoa hizkuntza guztietan. 

Arrazakeria eta xenofobiaren aurkako zerbitzuaren bulegoa Iruñean:
Orreaga etorbidea, 4. zk., behea Iruñea. 
848420785 eta 686570517
sarx@navarra.es

Arrazakeria eta xenofobiaren aurkako zerbitzuaren bulegoa Tuteran:
 Estanca karrika, zk/g, behea Tutera.  
848433664 eta 6962626

Logo de la campaña Navarra De Colores